Kijkje in de keuken

Het lichaam vertelt

In mijn praktijk als lichaamsgericht coach werk ik met mensen die vastgelopen zijn en op zoek zijn naar een nieuwe beweging in hun leven. Dat vastzitten is vaak voelbaar in het blijven verdwalen in de zelfde gevoelens, stagneren door gebrekkige energie, je plek in het leven niet goed kunnen vinden en het steeds aanlopen tegen de zelfde patronen. 
Vaak kunnen mensen best een groot deel van het probleem zien en ook begrijpen, maar blijkt dat niet voor nieuwe handelingsvrijheid te zorgen. Dat is nogal frustrerend en uiteindelijk zelfs demotiverend. Het hoofd kan van alles overzien, maar vaak kun je pas als je de waarheid van het lichaam erbij betrekt werkelijk in beweging komen en andere ervaringen creëren.
Al wat vastzit in je leven, zit ook vast in je lichaam. Ervaringen die ooit te groot waren om in te nemen en los te laten hebben zich daar vastgezet en bepalen nog altijd de mate van jouw levensruimte en levensenergie. Is het nu tijd om deze ervaringen alsnog toe- en los te laten?

Omdat ik zelf zo enthousiast ben over lichaamsgericht werk wil ik jullie graag een inkijkje geven in mijn dagelijkse praktijk. Ik heb daarom besloten een aantal blogs te schrijven onder de titel: “Het lichaam vertelt”. Het lichaam neem ik daarbij in ruime zin. Ik werk met zowel het fysieke, als het emotionele als ook het energetische lichaam. Ze zijn zo nauw met elkaar verweven dat ze allen een zijn. Toch bieden ze verschillende ingangen om mee te werken en geeft het ene mens makkelijker ingang via het ene en een ander via het andere vlak. Dat maakt mijn werk extra divers en inspirerend.

Lees vooral mee als het je interesse heeft!

Het lichaam vertelt #1: Op weg naar meer levensruimte

Vandaag heb ik een sessie met een vrouw van midden 40.
Na een burn-out heeft ze een flinke tijd thuis gezeten. Het lukte haar om weer een gezonder ritme voor zichzelf te creëren en het overmatig gebruik van alcohol op te geven voor haar herstel. Haar negatieve gedachtepatronen en de onrust in haar lichaam bleven echter dominant aanwezig en van daaruit heeft zij zich aangemeld bij mij.
We werken nu een aantal maanden met elkaar en het vertrouwen groeit voorzichtig. Ze is gemotiveerd voor verandering en geneigd de dingen te doen op ‘harde wil’, terwijl ze in feite een heel gevoelig mens is.
Wanneer ik vraag waar het vandaag over mag gaan vertelt ze dat ze zo stijf is in haar lichaam. Ze lijkt we een oude vrouw, zegt ze. 

Ik nodig haar uit om op de mini trampoline te komen en daarop rustig op en neer te veren. Ik geef haar een hand bij het opstappen.
Op de trampoline voelt ze zich duidelijk uit haar element. Haar lichaam verstijft en ze probeert het uit alle macht te controleren om niet om te vallen. 'Wat ben ik stijf he' zegt ze. 'Vind je mij niet stijf?'
In het kwartier daarna experimenteert ze voorzichtig met het ontspannen van haar knieën, heupen, schouders, armen, nek en hoofd. Hoe meer ze ontspant, hoe stabieler ze wordt en hoe meer plezier ze erin krijgt.

Het plezier dat ze voelt wordt op een gegeven moment door haar veroordeeld als 'frivool'. Daarop lijkt zo'n innerlijk verbod te zitten dat ze er direct van in een verstijving schiet. "Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg' zegt ze. 
Haar strenge normerende gedachten zijn al vaker ter spraken gekomen. Ze heeft er een stevig arsenaal van meegekregen in haar opvoeding. Ze houd ze nog altijd graag hoog, hoewel ze langzaam begint te ontdekken hoe het haar tevens ook beperkt in haar levensruimte.
Wanneer ze van de trampoline stapt vraag ik haar even stil te zijn en te voelen hoe het nu is van binnen. De tranen wellen op in haar ogen. Ze is ontroerd door het gevoel van plezier dat ze ervaren heeft.

De speelsheid die ze op de trampoline heeft gevoeld was lange tijd buiten haar bereik. Op het moment dat ze dit zegt wordt haar ook nog iets anders duidelijk: wanneer ze onder invloed is van alcohol komt deze speelsheid vaak juist wel naar voren. De alcohol heft tijdelijk haar innerlijke verboden op en heeft daarmee een belangrijke functie. De motivatie om te leren zichzelf te bevrijden uit haar keurslijf wordt door deze realisatie verder versterkt. 

Ik vraag of ze nog een stap wil zetten vandaag en dat wil ze.
Ik pak het grote kussenblok erbij en geef haar het houten zwaard om mee te slaan. We hebben dit al eerder gedaan, dus de grootste reserve die ze had hebben we reeds geslecht.
Het doel van het slaan is het openen van het bovenlichaam en het energetiseren (in beweging brengen, zichtbaar maken, uiten) van in het lichaam opgeslagen emotionele patronen en overtuigingen. 

Ze krijgt eerst de ruimte om te slaan zonder verdere instructies of suggesties. Eerst in beweging komen en de eigen beweging voelen. Daarna geef ik haar de suggestie om te slaan met de zin: 'ik hou de controle'
Dit hardop zeggen is in eerste instantie een brug te ver, het is te ver buiten haar comfortabele zone en ik vraag dit dan ook niet van haar. Ik vraag haar het in gedachten te zeggen tijdens het slaan. Ikzelf zeg het af en toe hardop, zodat ze het toch kan horen. 
Wanneer ze stopt met slaan vraag ik haar even na te voelen. Hoe is het om met deze statement te slaan?
Ze vertelt dat het wel een lekker gevoel geeft, krachtig. Ik bevestig haar gevoel van kracht en benoem dat controle ook nog een andere kant heeft. 'Ja' zegt ze. 'Het is ook erg vermoeiend'. Inderdaad, bevestig ik, het gevoel de controle te hebben geeft het gevoel krachtig te zijn, maar het is ook hard werken om het vol te houden. 

Het is even stil en dat zegt ze: 'Ik heb een hekel aan het woord, maar ik voel me nu heel kwetsbaar'. De tranen wellen opnieuw op in haar ogen. Ik nodig haar uit dit gevoel toe te laten en het lukt haar even om dat te doen.  
Deze kwetsbaarheid is hetgeen zo stevig beschermd wordt middels haar controle en het vasthouden aan haar strenge normenstelsel. Het vraagt moed om deze toe te laten.
Kwetsbaarheid en controle zijn nu beiden terug in haar bewuste ervaring, waardoor ze haar niet langer in een onbewuste wurggreep hoeven houden. Een belangrijke stap op weg naar meer levensruimte, plezier en verbinding. Mooi werk!

Het lichaam vertelt #2: Op weg naar gezonde grenzen

Vandaag heb ik een sessie met een vrouw van in de 30. We hebben vanaf het begin een bijzondere verbinding en een moeiteloze afstemming, waardoor we gemakkelijk op diepe lagen kunnen werken. Ze is sensitief en moedig. Ze toont een sterke motivatie in het onderzoeken van de patronen die haar levenskracht ondermijnen. Ze worstelt al jaren met fysieke pijn, vermoeidheid en depressieve gevoelens. Het lukt haar niet goed haar plek in het leven in te nemen. 

In onze vorige sessie werd zichtbaar dat ze zware gevoelens van schuld meedraagt. Schuldgevoelens ten aanzien van haar ouders lijken haar klein te houden. Vandaag onderzoeken we dit verder: Wat is dat voor schuld en waar hoort deze thuis? Is het nodig deze nog langer mee te torsen?

Ik leg 2 meditatiekussentjes neer. Ze representeren haar vader en haar moeder. Een derde kussentje geef ik in haar handen. 'Dit is een van de lasten die je draagt' zeg ik. 'Voel maar waar deze voor staat' 
Gevoelig als ze is weet ze meteen waar dit over gaat: ze voelt zich schuldig ten aanzien van haar moeder, omdat ze haar niet voldoende beschermd heeft binnen de onveiligheid in het gezin. Ze voelt even het verdriet hiervan, dat ze al die jaren met zich heeft meegedragen. Direct daarna realiseert ze zich: het is niet aan mij om haar te beschermen! Een last valt zichtbaar van haar schouders. 
Enkele weken geleden deden we een ordenende familieopstelling met poppetjes op tafel. Hierin hebben we gewerkt aan het opheffen van parentificatie. Ze kon toen ervaren hoezeer zij zichzelf in haar kinderjaren als de spil van het gezin heeft ervaren. Dat ze zowel haar zusjes als haar moeder heeft proberen te beschermen. Het grote verantwoordelijkheidsgevoel was toen nog levensecht en een belangrijk deel van haar identiteit. Nu ervaart ze dat er nog slechts een restje van achtergebleven is. Ze voelt dat ze niet gefaald heeft in het beschermen, maar dat ze taken opgenomen heeft die helemaal niet bij haar plek in het gezin hoorden. Ze is blij verrast te ervaren dat haar kijk hierop zo veranderd is. Dat ze werkelijk kan voelen dat het niet aan haar was deze last op zich te nemen.

Ze staat stevig op haar benen, tot ik zeg: ‘jouw moeder heeft haar eigen lasten te dragen’
Op dat moment lijkt alle kracht uit het lichaam van mijn cliënte weg te zakken. Ze wordt slap en bleek. Haar eigen diepe onmacht ten aanzien van de machteloosheid van haar moeder is plotsklaps volledig voelbaar. Nu ze de versmelting met de gevoelens van haar moeder loslaat ontstaat er ruimte om haar eigen gevoel toe te laten. 
We nemen de tijd om dit in te laten werken, te ademen, geluid te maken en zacht te stampen met de voeten. Langzaam weer kracht en leven terugbrengend in haar lichaam. Opnieuw verbinden met haar volwassen zelf in het hier en nu.
 
Nu ze vanuit een volwassen bril kan kijken is ze in staat om te zien hoe haar moeder van jongs af aan een beroep op haar gedaan heeft. Het is haar moeder niet gelukt zelf de verantwoordelijkheid te nemen voor haar pijn en eventueel elders hulp te zoeken. 
Het is tijd om de lasten terug te leggen waar ze horen. Ze legt het kussentje bij haar moeder en ik laat haar zeggen: 'lieve mama. Dit zijn jouw lasten. Ik heb ze uit liefde en loyaliteit een tijd voor je gedragen. Ik geef ze nu terug aan jou'.
De emotie stroomt nu vrij; ontlading. Letterlijk het ontladen van oude lasten, schuldgevoelens en verdriet. Ontlading als deze schept ruimte voor nieuwe ervaringen binnen jezelf.

Klaar voor de volgende stap nu. Ze krijgt opnieuw een kussentje in handen en voelt in op waar het voor staat. Het staat voor de agressie van vader, waarmee hij het gezin in een klem gehouden heeft. Ze vertelt dat ze het kussentje het liefst naar haar vader toe wil smijten. ‘Het is zijn shit en hij mag het bij zich houden’ zegt ze.
Ik laat haar deze impuls volgen en het kussentje gooien met de tekst: it's your shit, deal with it!
Strijdvaardig en trots staat ze daarna te voelen hoe het nu is. Het voelt goed! Eindelijk ligt de last daar waar het hoort en kan zij voelen dat ze niet langer bereid is te buigen voor zijn boosheid. Ze kan ze ook zien dat de boosheid vanuit zijn onmacht komt, maar evengoed is het aan hem ermee te dealen. Helder en duidelijk.

kan heus wel bedenken dat het een van de menselijke emoties is en dat zij het waarschijnlijk ook heeft, maar dit op een gevoelslaag binnen laten? Echt niet.We nemen de tijd om te zoeken naar een helpende kracht van boosheid. Aan het einde van de sessie kan ze zien hoe ze boosheid kan inzetten als kracht om haar persoonlijke ruimte te waarborgen, grenzen aan te geven en veilige relaties te creëren voor zichzelf. Ze kan nu de creërende kwaliteit van deze emotie zien in plaats van enkel de vernietigende kracht. Het zorgt voor een enorme innerlijke verschuiving. Ze valt me om de hals van vreugde en opluchting. Eindelijk beweging en nieuwe ruimte in dit beklemmende thema. Mooi werk!

Wie loop je nou eigenlijk te managen?

(Voorbeeldsessie paardencoaching: coachwandeling met paard)

Relaties gaan niet altijd van een leien dakje. Tegengestelde belangen en behoeftes vragen impliciet of expliciet voortdurend om afstemming in het spel van samenwerking. In mijn paardencoaching sessies spiegelt het contact tussen mens en paard dit proces feilloos. Het biedt daarmee volop mogelijkheden om hierin te oefenen en nieuw bewustzijn te ontwikkelen ten aanzien van het eigen handelen.
Tijdens een coachwandeling in het bos ligt een van de uitdagingen vaak in de terugweg. Het paard ‘ruikt de stal’, zoals men dat zegt. Het versnelt haar tempo, op weg terug naar haar kudde.  
De behoefte van het paard schuurt hier met de behoefte van de klant ; die loopt zich anders de benen onder het lijf vandaan om het paard bij te houden.
Het eerste wat een klant meestal doet is proberen het paard in te houden. Hij zet zijn kracht in om het paard te vertragen en het leiderschap te behouden. Gezien de kracht van het paard is dat een vermoeiende en vooral onbevredigende exercitie; beide krachten zetten zich tegen elkaar in en van prettige samenwerking is geen sprake meer.

Wanneer het schuurt in een relatie kun je daar op verschillende niveaus op reageren.
Op gedragsniveau geef ik een aantal tips aan mijn klant, die erop gericht zijn de aandacht van het paard (dat nu gericht is op het terugkeren naar de kudde) uit te nodigen zich weer op hem te  richten.
Je kunt een paard bijvoorbeeld vragen een aantal keer te stoppen, om de rust terug  te laten keren en op jouw initiatief weer verder te gaan. Je kunt ook af en toe een rondje om je eigen as draaien en het paard uitnodigen om je heen te lopen. Daarmee doorbreek je het trekken en ervaart het paard dat jij de leiding neemt. Prima gedragsmatige interventies om de krachtenstrijd te doorbreken. Meestal is het niet genoeg om echte samenwerking tot stand te brengen. Waarlijk leiderschap gaat immers dieper dan het gedragsniveau.
Wanneer de ander (je collega, vriend, kind, klant) iets doet dat jij niet wil, dan ontstaat vaak de neiging aan de slag te gaan met het beïnvloeden van die ander. Ik zie klanten dan ook hard werken, zich frustreren of het op willen geven als ze niet kunnen ‘winnen’.
Een groot deel van de energie is gericht op de ander en op wat jij kunt doen om die ander in de gewenste richting te sturen. Wanneer dit gebeurt tijdens een sessie stel ik vaak de vraag: Wie loop je nou eigenlijk te managen?
Dan keren we de richting van de focus: van buiten, naar binnen. Hoe is het op dit moment met jou? Wat ervaar en wil jij?
Ik begeleid mijn klanten stapsgewijs naar een steviger verankering in zichzelf. Ik vraag hen de energie (die vaak ‘hoog zit’) te laten zakken, vanuit het hoofd in het lichaam en naar de voeten. Zo ontstaat er meer gronding, meer contact met eigen het lichaam, meer aanwezigheid. Ik nodig ze uit het lichaam te laten verzachten. In de strijd spant het zich, door het te ontspannen ervaart de klant zichzelf anders en zend het ook een heel andere boodschap uit naar het paard.
Het paard stemt zich van nature af op de lichaamstaal van de ander, het leest daarin diens betrouwbaarheid en leiderschap. Net als wij mensen trouwens, ondanks het feit dat wij makkelijker afgeleid worden door woorden en maskers.
Wanneer de klant het contact met zichzelf versterkt heeft door meer gronding en de verbinding met de eigen intentie, is dat direct terug te zien in het paard. Nu de klant voller aanwezig is kan het paard zich op hem afstemmen. Het sluit zich aan bij de mens, het tempo gaat naar beneden en een ontspannen samenwerking komt tot stand. Mens en paard gaan nu samen op, lopen te saam de weg naar huis.  Een bijzondere en krachtige ervaring.  Mooi werk!